آیا کاهش سرمایه گذاری خارجی، اقدامات اخیر قوه قضاییه در مقابل اعتراضات اجتماعی ایرانیان، افزایش شدید نرخ دلار و ریسکهای مرتبط با آن، به مثابه تیر خلاص عمل کرده و منجر به فروپاشی اقتصاد ایران می شوند؟

در این مطلب بطور خلاصه پنج ریسک مهم اقتصادی را مورد بررسی قرار می دهیم که در صورت عدم توجه می توانند به فروپاشی اقتصاد ایران منجر بشوند.

1-سرمایه گذاری خارجی: رتبه اول، افغانستان!

رقم جبری سرمایه‌گذاری خارجی در ایران از ۲.۲ میلیارد دلار در نیمه نخست سال پیش به ۳۸۲.۴ میلیون دلار در مدت مشابه سال جاری خورشیدی کاهش یافت. آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران نشان می‌دهد که در شش ماهه نخست سال جاری خورشیدی، ۷۳ طرح سرمایه گذاری خارجی مجموعا به ارزش ۳۸۲ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار در بخش‌های صنعت، معدن و تجارت تصویب شده که از نظر تعداد ۷.۵ و به لحاظ ارزش ۸۲.۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال پیش کاهش یافته است. هرچند سازمان سرمایه گذاری خارجی و خبرگزاری دولت، ایرنا هر کدام در پی توجیه این خبر، مطالبی را منتشر نمودند ولی نهایتا اصالت خبر توسط  سایت های عصر ایران، ایسنا و دنیای اقتصاد هم تایید شد. ارزش طرحهای سرمایه ‌گذاری مصوب شده در بخش‌های صنعت، معدن و تجارت ایران طی نیمه اول سال گذشته خورشیدی دو میلیارد و ۲۱۵ میلیون دلار اعلام شده است.

محبوب‌ترین سرمایه‌گذاری خارجی ایران چه کشورهایی هستند؟

بر پایه این گزارش افغانستان با ۳۰ طرح سرمایه‌گذاری به ارزش ۱۴۹.۸ میلیون دلار بیشترین تعداد طرح و میزان سرمایه‌گذاری خارجی را در ایران طی شش ماه ابتدایی سال ۱۴۰۱ داشته است. پس از افغانستان، چین با ۷۵.۵ میلیون دلار، ترکیه با ۴۴.۸ میلیون دلار، هند با ۳۳.۸ و امارات عربی متحده با ۲۰.۹ میلیون دلار قرار دارند. از نظر تعداد طرح سرمایه‌گذاری مصوب نیز پس از افغانستان، امارات عربی متحده با ۹ طرح، ترکیه و عراق هر یک با ۶ طرح و چین با ۵ طرح قرار دارند. با وجود ادعای دولت ایران مبنی بر گسترش روابط اقتصادی این کشور با روسیه، همچنان نام این کشور در میان پنج کشور صدرنشین به چشم نمی‌خورد. سقوط حجم و مبلغ سرمایه گذاری خارجی، یک زنگ هشدار جدی است.

2- پس لرزه های سفر شی به عربستان سعودی

عربستان و چین در پی یک نشست دوجانبه بیانیه ای مشترک صادر کردند، در بخشی از این بیانیه از ایران خواسته شده که  در امور داخلی دیگر کشورها دخالت نکند. در این بیانیه همچنین بر اهمیت احترام گذاشتن ایران به اصل حسن همجواری تاکید شده است. دو طرف همچنین خواستار همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی به منظور تضمین صلح آمیز بودن برنامه هسته ای خود شدند. طرف چینی ضمن بکارگیری واژه خودساخته خلیج ع.ر.ب.ی. هرگونه حمله به غیرنظامیان در خاک‌ عربستان‌ را محکوم کرد.

به این ترتیب، بازار ارز و خودرو واکنشهای شدیدی به خالی کردن پشت ایران توسط چین نشان دادند بطوری که ظرف مدت کوتاهی سکه تمام بهار به 39 میلیون تومان و دلار به 38 هزار تومان رسید و انواع خودرو افزایش شتابدار و معناداری متناظر با افزایش نرخ ارز را شاهد بودند. البته این وضعیت ادامه سقوط ارزش ریال طی 90 روز گذشته بوده به نحوی که طی این مدت ریال بیش از 22 درصد ارزش خود را از دست داده است. بعد از دلار آمریکا، افزایش نرخ درهم امارات خیره کننده بود. به نحوی که قیمت درهم به حدود 11 هزارتومان رسید همچنین انواع خودرو افزایش قیمت های عجیبی را تجربه کردند به نحوی که براساس گفته های یکی از نمایندگان مجلس، قیمت پژو 206 در روز 24 آذر ماه به حدود 400 میلیون تومان رسید.

همه این موارد، نشانه ها و پیش درآمد افزایش نرخ دلار آمریکا به مبالغ بالای 40 هزار تومان است. برگ بعدی این بازی را احتمالا روسیه  با درگیر کردن بیشتر ایران در جنگ اوکراین در کنار افشای مساله پهپادهای فروخته شده را رو خواهد کرد. ادامه این روند می تواند به افزایش احتمالی نرخ ارز به حدود 50 هزار تومان تا پیش از بهار 1402، تورم چندباره در سال جاری و آتی و نهایتا فروپاشی اقتصادی در یک دمینوی سریع بینجامد.

3- خشونت در برخورد و تعجیل در اعدام برخی معترضان

در پی اعتراضات اجتماعی چند ماه گذشته بناگاه قوه قضائیه شروع به اعدام برخی بازداشت شدگان به عنوان محارب و مفسد فی الارض و سایر اتهامات نمود که نه تنها آخرین روزنه های افق گشایی برای حل و فصل مسائل پیش آمده را بقول آقای محسن رنانی با چالش مواجه ساخت، بلکه به نحوی به تحریک معترضین، ادامه اعتراضات و احیانا ورود به فاز خشونت و مسائل مرتبط با حقوق بشر را کلید خواهد زد. در صورت اصرار حاکمیت به ادامه این روش همراه با فشار حداکثری دولت سیزدهم به مردم ایران با کلید واژه جراحی اقتصادی، آثار افزایش ریسک اقتصاد سیاسی از این بابت را بزودی شاهد خواهیم بود.

4- پیشنهادهای بی شرمانه!

بستن تنگه هرمز و به رسمیت شناختن تایوان همنوایی با دولت اسرائیل و تندروهایی است که توسط یکی دو تا روزنامه داخلی مطرح گردیده و نتیجه ای بجز دمیدن در آتش جنگ توسط دولت های خارجی را در برنخواهد داشت. همان طور که شعار ساده لوحانه وینتر ایز کامینگ بجای احیای برجام ، عملا به بستن هر گونه راه توافق احتمالی با قدرتهای جهانی انجامید، دو پیشنهاد اخیر در کنار اجماع جهانی مرتبط با حقوق بشر به برافروختن آتش جنگ خواهد انجامید که البته گزینه مطلوب برخی افراد در داخل و خارج کشور است. اما بیم آن می رود که کیان ایران زمین همراه با حاکمیت سیاسی، زیر سوال برود.

5- پدیده ای نو: موج جدید مهاجرت نخبگان و پخمگان!

در حالی که قبلا و طی چند سال گذشته به آثار مهاجرت نخبگان اشاره کردیم و نهایتا راه توسعه ایران عزیزمان را مهاجرت معکوس یا بازگشت نخبگان اعلام نمودیم، این بار با پدیده همزمانی مهاجرت نخبگان و پخمگان (وابستگان برخی افراد و گروههای در قدرت) و اعلام یک باره توافق های اقتصادی افشا نشده و  مشکوک سرمایه گذاری در ونزوئلا توسط برخی دستگاهها و سازمانهای خاص در فضای مجازی روبرو هستیم که بحرانی بودن اوضاع  و افزایش ریسک اقتصاد سیاسی را به تصویر می کشد. هرچند بنا به رویه معموال دولت سیزدهم به عنوان نماینده حاکمیت یک دست، موارد فوق، همگی انکار میشوند!

منبع مطالب در متن درج شده اند.

منبع عکس: اینترنت، آرشیو آسیانیوز

از اظهارنظر شما سپاسگزاریم.

بروز رسانی: 9 فروردین 1402

سایت اکوایران ضمن مطلبی به روایت اکونومیست از سقوط ریال ایران پرداخت و بدون اشاره مستقیم به فروپاشی اقتصاد ایران و به نقل از اکونومیست با انتشار یک نمودار نوشت:  اقتصاد ایران در وضعیت نامناسبی قرار دارد. در فوریه، ریال، واحد پول رسمی آن، به پایین‌ترین سطح تاریخ خود (۵۸۰ هزار ریال دربرابر یک دلار) سقوط کرد. پول ملی ایران ۵۵ درصد ضعیف‌تر از یک سال قبل شد و ۹۴ درصد کاهش در طول یک دهه را تجربه کرد. جهت اطلاع، عنوان نمودار این است: 

!Iran’s economy is on its last leg

بروزرسانی: 14 فروردین 1402

به گزارش المانیتور و بر نقل از موسسه مشاوره مدیریت کرنی، ایران جایگاهی در بین کشورهای برتر جذب سرمیه گذاری خارجی در منطقه خاورمیانه در سال 2023 ندارد!

شرح کامل این گزارش را می توانید از بخش انگلیسی سایت ما از اینجا بخوانید.

ارسال نظرهای شما :

نظری ثبت نشده است.