با سرمایه گذاری 100 میلیون دلاری یک شرکت هلندی، پیش بینی ها حاکی از آن است که دیجی کالا بزودی به اولین شرکت میلیارد دلاری ایران در حوزه فناوری تبدیل می شود.
وقتی که برای اولین بار در اسفند ماه سال 1394 خبر سرمایه گذاری یک شرکت خارجی در 3 شرکت اینترنتی ایران رسانه ای شد، کمتر کسی می توانست تصور کند که دیجی کالا به عنوان آمازون ایرانی موفق شود بااین سرعت کار را به سرانجام برساند. جالب تر آنکه بر اساس پیش بینی های صورت گرفته، به نظر می رسد دیجی کالا بتواند در سال جاری به اولین تک شاخ استارت آپ ایرانی تبدیل شود.
استارت آپ های تک شاخ کسب و کارهایی با مالکیت خصوصی هستند که ارزش آنها بالای ۱ میلیارد دلار است و امروزه بیشتر این استارت آپ‌ها یا کسب و کارهای نوپا ولی میلیاردی در حوزه فناوری هستند. اگر به فهرست با ارزش‌ترین برندهای جهان نگاهی بیندازیم داستان چگونگی ساخته شدن برندهای موفقی مانند گوگل، فیس بوک، آمازون، علی بابا، چگونگی تأسیس آنها و کسب میلیاردها دلار درآمد و ثروت را در یک دوره ۲۰ ساله یا کمتر خواهیم فهمید. مجله فورچون ضمن ذکر ۵۰ تا از بهترین استارت آپ های تک شاخ (unicorn) نشان می‌دهد که همه کسب و کارهای میلیاردی این فهرست استارت آپ های حوزه فناوری هستند .مثلا تاکسی یاب اینترنتی اسنپ (Snapp) سال گذشته سهام خود را در بورس امریکا به ارزش ۳ میلیارد دلار عرضه کرد و هرکدام از کسب و کارهای اوبر، شیائومی، ایر بی‌ان بی (وب سایت اجاره ی مکانهای اقامتی) یا پینترست نیز می‌توانند کسب و کارهای بعدی باشند.
اما در کشورمان ایران، داستان کسب و کارهای نوپا در بستر فن آوری و شرکتهای دانش بنیان داستان دیگری دارد. این شرکتها که به عبارتی تعداد آنها به حدود 3000 تا در سالهای اخیر رسیده است، راه درازی تا رسیدن به تک شاخ های غربی دارند. اما به نظر می رسد بزرگترین فروشگاه اینترنتی ایران عزم خود را در این راه جزم نموده است. دیجی‌کالا که در سال ۲۰۱۴ از سوی نشریه اکونومیست (Economist ) حدود ۱۵۰ میلیون دلار ارزش‌گذاری شده بود اکنون ارزشی بالغ بر ۵۰۰ میلیون دلار دارد. دو ماه پیش در جریان نخستین نشست خبری دیجی‌کالا، «حمید محمدی» مدیرعامل این فروشگاه عنوان کرد که در سال جاری، دیجی‌کالا موفق به جذب سرمایه ۱۰۰ میلیون دلاری از سوی یک شرکت خارجی شده است. جزییات انتقال این سرمایه گذاری را می توان دربخش خبری این سایت با عنوان بزرگترین سرمایهگذاری خارجی حوزه ICT ایران و نیز در بخش سرمایهگذاری خارجی کتاب عملکرد یکصد روزه دولت دوازدهم یافت. بر اساس آنچه در این کتاب منتشر شده، مبلغ فوق در قالب افزایش سرمایه از سوی یک شریک هلندی موسوم به شرکت اینترنشنال اینترنت اینوستمنت یا International Internet Investment Coöperatief U.A که به اختصار IIIC نامیده می شود، به این شرکت ایرانی انتقال یافته است . نکته مورد توجه اما ارزش دیجی‌کالاست که بر اساس مبلغ پرداختی و سهم ۲۱ درصدی شریک خارجی، حدود ۵۰۰ میلیون دلار از سوی این شرکت هلندی برآورد شده است.
دیجی‌کالا در بیانیه خبری‌اش عنوان می‌کند که فرآیند جذب سرمایه با اخذ مجوز سرمایهگذاری خارجی (فیپا) از سازمان سرمایهگذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران اخیراً کامل شده است اما اکثریت سهام دیجی‌کالا همچنان در اختیار افراد و شرکتهای ایرانی قرار دارد ضمن اینکه این سرمایهگذاری علاوه بر ارزش مادی منجر به انتقال دانش فنی و تجربیات مدیریتی تراز جهانی نیز شده است.
همچنین عنوان شده است که از این سرمایهگذاری در راه‌اندازی بزرگترین مرکز پردازش کالا در خاورمیانه استفاده و منابع حاصل از این سرمایهگذاری برای بهبود زیرساخت‌های لجستیکی، توسعه‌ی پلتفرم نرم‌افزاری، خلق فرصت‌های شغلی بیشتر درسراسر کشورو راه‌اندازی مرکز مجازی فروشندگان و تولیدکنندگان ایرانی (Marketplace) اختصاص یافته است. سایت دیجی کالا ادعا نموده که چنین اتفاقی نه تنها به دیجی کالا بلکه به رشد و توسعه تجارت الکترونیک در کشور و جذب بیشتر سرمایه‌گذاران خارجی کمک می‌کند و پیش‌بینی نموده که با توجه به زیرساخت‌های موجود، ارزش دیجی‌کالا در سال جاری از مرز یک میلیارد دلار عبور خواهد کرد.
آیا چنین چیزی ممکن است؟
آیا دیجی‌کالا واقعاً ۵۰۰ میلیون دلار ارزش دارد و می‌تواند تبدیل به نخستین شرکت یک میلیارد دلاری ایرانی شود؟ محسن ملایری، بنیانگذار مرکز شتاب‌دهنده استارت‌آپ‌های ایران که بیش از سه سال پیش تخمین ارزش ۱۵۰ میلیون دلاری دیجی‌کالا را در اختیار مجموعه «Startup World» قرار داده بود و اکونومیست هم به همین آمار استناد نمود، می‌گوید: دستاوردهای دیجی‌کالا مثل Market Place و مرکز پردازش کالای عظیمی که اخیرا شروع به کار کرده، روی درآمد این شرکت تاثیر گذار بوده است و این شرکت می‌تواند ارزش بالاتری را نیز به دست آورد.
ملایری معتقد است که بخش زیادی از این ارزش‌گذاری، به آینده شرکت‌هایی مانند آمازون یا حتی دیجی‌کالا مرتبط است. مثلا با آنکه شرکت فروشگاههای زنجیره ای والمارت سابقه‌ای بسیار بالاتر از آمازون در زمینه خرده فروشی دارد و حتی درآمد آمازون بسیار کمتر از والمارت است اما آمازون ارزش بالاتری نسبت به والمارت دارد. چراکه با استفاده از تکنولوژی، به شکل بهینه‌تری فروش خود را انجام می‌دهد. در ایران می‌توان همین مقایسه را میان دیجی‌کالا و فروشگاه های زنجیره ای مثل شهروند یا هایپراستار انجام داد.
ملایری باور دارد که در آینده، تعداد کاربرانی که به خرید آنلاین روی می‌آورند افزایش پیدا می‌کند و همین موضوع در ارزش‌گذاری دیجی‌کالا بی‌تاثیر نبوده است. وی عنوان می‌کند که در گذشته، گاهی چند دهه طول می‌کشید تا شرکتها ارزشی میلیارد دلاری پیدا کنند اما امروز به واسطه عصر فناوری، داده‌ها و اطلاعات شرکتها می‌توانند با سرعت بیشتری به چنین ارزشی دست پیدا کنند. به نظر وی، به زودی شاهد ظهور شرکتهای میلیارد دلاری در ایران خواهیم بود و این موضوع نه تنها دور از تصور نیست بلکه زمان رسیدن آن بسیار نزدیک است.
بروز رسانی 1- مورخ 7 بهمن 1396
سعید رحمانی، مدیرعامل سرآوا درباره سرمایه‌گذاری‌های خارجی دردیجی‌کالا و کافه بازارتوضیحات مفصلی به هفته نامه شنبه در اینجا داده است.
بروز رسانی 2- مورخ 23 بهمن 1401
سه رسانه اروپایی تحقیقات گسترده‌ای را بر روی دیجی‌کالا و سرمایه‌گذاران خارجی آن انجام داده‌اند. نتایج این گزارش نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران خارجی از طریق سرآوا بیش از ۲۷۰ میلیون یورو در ایران در شرکتهای دیجی‌کالا و کافه‌بازار سرمایهگذاری کرده‌اند. متن کامل از سایت دنیای اقتصاد اینجاست.
منابع:
1- دیجیاتو، مورخ 19 آذر 1396و تاریخهای قبلی
2- دیجی مگ ، مورخ 19 آذر 1396
3- مجله کسب و کار بازده، مورخ 11 آبان 1396
توجه: اندکی تغییرات و تلخیص در متون اصلی صورت پذیرفته است.
منبع عکس: اینترنت، برگرفته از سایت mba.com
ارسال نظرهای شما :